Obezitenin en büyük nedenlerinden biri olan hareketsiz yaşam kadar bilinçsiz egzersizler de zarar verici olabilir. Medipol Sağlık Grubundan Fizyoterapist Hatice Nur Çimen, fiziksel aktivite eksikliğinin neden olduğu sağlık sorunlarına dikkat çekerken egzersizlerin kişiye özel olması gerektiğine vurgu yapıyor.
- Obezitenin baş nedenlerinden biri hareketsizlik. Günde 4 saatten fazla oturan ve fiziksel aktivitesi olmayan kişileri ne gibi sorunlar bekliyor?
Fiziksel aktivitesi olmayan kişilerde, kas-iskelet sistemi problemleri, kardiyovasküler kapasite ve solunum kapasitesinde azalma, kalp krizi, obezite, hipertansiyon, diyabet ve kanser görülme riskinde artış, böbrek ve karaciğer problemlerinin yanı sıra üretkenlik kaybı görülüyor. Ayrıca uzun süre oturmanın bacak kaslarını hareketsiz bıraktığı ve dolayısıyla kandaki şeker ve yağ oranını olumsuz etkilediği de ortaya koyuldu. Kısa süreli oturmalar tabi ki vücudun dinlenmesi için gerekli fakat saatlerce hareketsiz kalınan ve postürün öne doğru gittiği bir pozisyonda kalmak kas-iskelet sisteminde problemler açığa çıkartabiliyor.
- Özellikle çocuklarda obezite yaygınlaşıyor. Çocukluk dönemindeki hareketsizlik hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Çocuklarda hareketsizlik hızla artıyor ve fiziksel aktivite azlığı birçok sağlık sorununa yol açabiliyor. Çocuklarda obezite ve tip 2 diyabet, kardiyovasküler hastalık riski, hiperlipidemi, hiperinsülinemi gibi obeziteye eşlik eden hastalıkların artması, obez çocukların obez olmayan çocuklara göre ileride obez yetişkin olma olasılığını arttırıyor.
- Teknolojinin gelişmesi, yaşam şartlarının kolaylaşması sonucu fiziksel aktivite eksikliği yaşanıyor. Bunu kolaylıkla telafi etmenin yolu var mıdır?
Gün içinde daha aktif ve hareketli olmak, daha az oturmak, televizyon, bilgisayar ve telefon başında geçirilen sürenin azaltılması, asansör yerine merdivenlerin tercih edilmesi, masa başı çalışanlar için saat başı masadan kalkarak hareket etmesi önerilebilir. Herkes yürümek için kendisine bir fırsat yaratabilir. Günlük en az 30 dakikalık orta şiddette bir fiziksel aktivite hedef alınarak başlanırsa kısa sürede doğru sonuçlar alınabilir.
- Düzensiz spor yapmanın, başlayıp başlayıp bırakmanın bir zararı olur mu?
Bilinçsizce yapılan egzersizler kişiye fayda yerine zarar verebilir. Sağlık muayenesinden geçmeden ve vücudunuzu yaptığınız sporun gereksinimlerine hazırlamadan yapılan egzersizler sakatlık riskini arttırabilir. Daha önce düzenli spor yapmış olsanız bile, uzun süre ara verdikten sonra kazanılan fiziksel kapasite azalır. Bu yüzden egzersizler düzenli yapılmalı ve hayatımızın bir parçası olmalıdır.
- Genel olarak kilo sorunlarında en etkili spor aktivitesi hangisidir?
Egzersiz kişiye özel olmalıdır. Egzersizin sıklığına, şiddetine, süresine ve tipine, hastanın becerisi, tercihleri ve tıbbi hikayesine göre fizyoterapisti tarafından karar verilmelidir. Başlangıç için ise eklemlere fazla yük bindirmeyen, geniş kas gruplarını çalıştıran, esneklik ve kuvvetlendirme egzersizleri önerilebilir.